Powrót z Łomży cudownego obrazu Matki Bożej
do Leśnej Podlaskiej
cześć I
Gdy pisałem wspomnienia o biskupie Stanisławie Łukomskim, na portalu Narodowego Archiwum Cyfrowego znalazłem kilka niezwykłych zdjęć, a wśród nich dwa zdjęcia biskupa Łukomskiego z 26 września 1927 r. Ukazują one ukoronowanie kilkudniowych uroczystości powrotu cudownego obrazu Matki Bożej do sanktuarium maryjnego w Leśnej Podlaskiej. Obraz ten w formie wypukłej rzeźby, wykuto w kamieniu drobnoziarnistym o czerwonawym odcieniu, prawdopodobnie w XVII wieku. Ma kształt owalny o wymiarach: 29 cm x 31,7 cm i około 5 cm grubości.
24 listopada 1700 r. obraz oficjalnie uznano i ogłoszono jako cudami słynący. Po kasacie diecezji podlaskiej 3 sierpnia 1867 r. deportowano biskupa i komisarza generalnego polskiej prowincji kapucynów o. BeniaminaSzymańskiego do klasztoru kapucynów w Łomży. Tutaj zmarł po ciężkiej chorobie 15 stycznia 1868 r.. Jest pochowany w klasztornych katakumbach, które wielu łomżan odwiedziło w pierwszą noc muzeów w Łomży, wieczorem 19 maja br. Byli wtedy oprowadzani przez mego serdecznego i niestrudzonego kolegę o. Jana Bońkowskiego. To właśnie od niego dowiedziałem się, że bp. Beniamin Szymański pozostawił w Leśnej kopię obrazu Matki Bożej, zaś oryginał przewiózł do Łomży na przechowanie, aby ukryć go przed władzami carskimi, o czym wiedziało tylko kilka starszych sióstr (Alojza Piesiewiczówna „Kronika Panien Benedyktynek Opactwa Św. Trójcy w Łomży 1939 – 1954”, TPZŁ Łomża 1995, str. 9).
Dopiero 5 maja 1926 r. ks. prałat Józef Złotkowski rozpoznał obraz w bocznym ołtarzu św. Walentego, w kościele pw. Świętej Trójcy i Wniebowzięcia NMP w Łomży Płaskorzeźbę badali eksperci, którzy oglądali też jej kopię w prawosławnym klasztorze w Opovie, w dzisiejszej Serbii. W jakich okolicznościach to było, jak stwierdzono autentyczność obrazu, opiszę to niebawem, jest to bowiem niezwykle fascynująca historia.
Po odnowieniu obrazu wystawiono go w kaplicy podlaskiego Mniejszego Seminarium Duchownego, kilka dni później w katedrze pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Siedlcach. Ordynariusz podlaski bp Henryk Przeździecki potwierdził oficjalnie autentyczność obrazu Matki Bożej Leśniańskiej w dniu 17 września 1927 r. .
22 września w tryumfalnym pochodzie cudowny obraz Matki Bożej wyruszył z Siedlec do Leśnej. W uroczystej procesji o charakterze religijnym i patriotycznym udział wzięły duże rzesze wiernych, delegacje miejscowych urzędów, instytucji społecznych, szkół, stowarzyszeń oraz orkiestra wojskowa. Pochód prowadzili siedleccy biskupi Henryk Przeździecki i Czesław Sokołowski. W Starej Wsi (obecnie dzielnica Siedlec) obraz pożegnali przedstawiciele władz państwowych oraz część duchowieństwa. Następnie biskupi, ojcowie paulini z Leśnej Podlaskiej, miejscowi posłowie prowadzili pochód wiernych przez Łosice, Kornicę i Bukowice. Po drodze mijano tryumfalne bramy z napisami powitalnymi ku czci Matki Bożej opiekunki Podlasia. W kaplicy w Bukowicach (parafia leśniańska) oczekiwała kompania honorowa z orkiestrą 34 pp. z Białej Podlaskiej, strażacy z Sitnika, banderia oraz wychowankowie seminarium nauczycielskiego w Leśnej.
W niedzielę 25 września pochód tryumfalnie dotarł do Leśnej, 12 km na północny – zachód od Białej Podlaskiej.26 września 1927 r. w godzinach rannych, nabożeństwo w obrządku wschodnio – słowiańskim, celebrował ks. Marek Jaczynowski przy asyście redemptorysty bp Mikołaja Czarneckiego wizytatora apostolskiego i ks. Arkadiusza Nikolskiego.
W uroczystościach kościelnych w Leśnej wzięło udział około 30 tysięcy osób, między innymi: Karol Niezabytowski – minister rolnictwa i dóbr państwowych, gen. brygady Olgierd Pożerski – dowódca 20 dywizji piechoty, poseł książę Seweryn Czetwertyński, poseł dr Łobacz oraz ks. prałat Józef Złotkowski, wtedy proboszcz parafii w Kuleszach.
Uroczystą sumę celebrował bp Władysław Krynicki (później ordynariusz włocławski) przy asyście kapituły i licznego kleru. Podniosłe kazanie wygłosił bp Stanisław Kostka Łukomski, ordynariusz łomżyński, sekretarz Konferencji Episkopatu Polskiego.
Podczas sumy odczytano dekret biskupa Henryka Przeździeckiego o powierzeniu obrazu Matki Bożej ojcom Paulinom. Przypadała wtedy właśnie dwusetna rocznica ich przybycia do Leśnej. Przy śpiewie Boże, coś Polskę obraz uroczyście wniesiono do kościoła W jego progach przejęli go ojcowie Paulini, którzy umiesili płaskorzeźbę w głównym ołtarzu, późnobarokowego kościoła parafialnego pw. Narodzenia NMP i świętych apostołów Piotra i Pawła.
18 sierpnia 1963 r. cudowny obraz Matki Bożej Jedności i Wiary z Leśnej Podlaskiej koronował papieskim koronami Prymas Polski Stefan Wyszyński w asyście ordynariusza siedleckiego Ignacego Świrskiego.
Dwadzieścia lat później obchodzono uroczyście 300 -lecie zjawienia się Matki Bożej w Leśnej. Z tej okazji w 1984 r. sanktuarium leśniańskie podniesiono do rangi bazyliki mniejszej.
Sieradz, 28 lipca 2012 r. Adam Sobolewski