HISTORIA LEŚNEJ PODLASKIEJ

Miejscowość Leśna - od okresu międzywojennego zwana Podlaską - położona nad rzeką Klukówką, w latach trzydziestych bieżącego stulecia i w XIX w. zwana Białką, dawniej wśród małych jezior, na północny zachód w odległości 15 km od Białej Podlaskiej, zawdzięcza swą nazwę otaczającym ją zewsząd lasom. W wiekach średnich Podlasie stanowiło ziemię graniczną, która oddzielała Mazowsze od Rusi Grodzieńskiej i Brzeskiej. Najbardziej na północ wysunięty skrawek dawnego, historycznego Podlasia to Dowspuda pod Augustowem, słynna z zamku Paców. Granica biegła aż po Niemirów nad Bugiem, przekraczając tę rzekę na południe po ziemię łukowską i lubelską, po Radzyń Podlaski i po Parczew. Historyczne Podlasie znajduje się na terenie Niziny Podlaskiej, która obejmuje Wysoczyznę Kolneńską otoczoną dolinami Narwi i jej dopływów Biebrzy i Pisy, Kotlinę Biebrzańską będącą rozległym, zabagnionym obniżeniem, Wysoczyznę Bielską, rozciętą na trzy części dolinami rzek Narwi i Nurca. Na wysoczyznach podlaskich przetrwały większe obszary leśne, jak Puszcza Białowieska i Knyszyńska. Granice administracyjne, polityczne i etniczne Podlasia zmieniały się wielokrotnie w ciągu kilkusetletniej jego historii. Granicę południową Podlasia średniowiecznego stanowiły bagna doliny Włodawy, Piwonii i Tyśmienicy. W 1520 r. utworzono województwo podlaskie ze stolicą w Drohiczynie. W skład tego województwa - zwanego w skrócie Podlasiem - wchodziło dawne historyczne Podlasie i niektóre ziemie wschodniego Mazowsza, ziemia goniądzka oraz część ziem położonych na południe od jeziora Necko, kiedyś zamieszkałych przez Jadźwingów. Jest to drugie określenie Podlasia. Sejm lubelski z 1569 r. wcielił je z powrotem do Polski, jako jedno z województw prowincji małopolskiej, która w ten sposób sięgała aż do Augustowa. Województwo podlaskie dzieliło się na trzy ziemie (powiaty): ziemia drohicka obejmowała południowe części województwa; sejmiki i sądy grodzkie odbywały się w Drohiczynie. Części wschodnie obejmowała ziemia mielnicka ze stolicą w Mielniku. Największa na Podlasiu była ziemia bielska, która obejmowała jego północną część z miasteczkami: Bielsk, Narew, Orla, Kleszczele; Boćki, Brańsk, Suraż, Białystok, Tykocin, Knyszyn, Goniądz, Choroszcz, Jasionówka, Rajgród i Augustów. Trzecie terytorialne określenie Podlasia - odmienne od dwu poprzednich - wzięło początek z utworzonego w 1816 r. województwa podlaskiego i diecezji janowskiej, czyli podlaskiej, powstałej w 1818 r. To Podlasie obejmuje część województwa lubelskiego, część warszawskiego i część białostockiego. Należą do niego miasta: Kock, Łuków, Siedlce, Węgrów, Nur, Czyżew i Wysokie Mazowieckie. Pod względem politycznym Leśna dzieliła losy Podlasia i w okresie XVII i XVIII w. należała do Korony w powiecie mielnickim, województwie podlaskim. Po trzecim rozbiorze znalazła się pod panowaniem Austrii w Galicji Zachodniej, w cyrkule bialskim. W 1809 r. cyrkuł bialski wszedł w skład Księstwa Warszawskiego, w departamencie siedleckim. W 1815 r. Leśna przynależała do Królestwa Kongresowego pod berłem cara, w obwodzie bialskim, w województwie podlaskim, które miało swą stolicę w Siedlcach. W początku 1837 r. nazwę obwód zmieniono na powiat, a nazwę województwo na gubernię podlaską, która ukazem carskim z 9 sierpnia 1844 r. została zniesiona i włączona do guberni lubelskiej. Gubernię siedlecką przywrócono 4 grudnia 1866 r., a na początku 1867 r. duży powiat bialski podzielono w celach rusyfikacyjnych na dwa: południowy - bialski z siedzibą w Białej Podlaskiej, do którego należała Leśna, i północny - konstantynowski z siedzibą w Janowie Podlaskim.

W 1913 r. dla spotęgowania rusyfikacji utworzono gubernię chełmską z powiatów nadbużańskich, wyodrębnionych z guberni lubelskiej i siedleckiej. Tę ostatnią znowu zniesiono. Cały powiat bialski - w granicach, jakie miał w okresie Polski międzywojennej - wszedł do guberni chełmskiej. W sierpniu 1915 r. Leśną zajęli Niemcy. Traktat brzeski z 9 lutego 1917 r. cały powiat bialski, leżąc - na wschód od linii: Mielnik, Sarnaki, Międzyrzec Podlaski, Radzyń Podlaski przeznaczał dla mającej powstać Ukrainy. Wojska polskie 31 grudnia 1918 r. wyrzuciły z terenu powiatu bialskiego wojska niemieckie poza rzekę Bug. W październiku 1939 r. w Leśnej objęli władzę Niemcy, od których oswobodzili ludność polską żołnierze radzieccy w ostatnią niedzielę lipca 1944 r. Pod względem kościelnym Podlasie należało do rzymskokatolickiego biskupstwa włodzimierskiego, założonego we Włodzimierzu przez Kazimierza Wielkiego w 1349 r., potwierdzonego kanonicznie w 1375 r. Papież Marcin V bullą z 19 grudnia 1425 r., za zgodą księcia Witolda, w okresie rządów biskupa Andrzeja Sławki, z powodu częstych napadów tatarskich przeniósł stolicę biskupstwa do Łuska i odtąd zaczęło nazywać się łuskim. Od soboru florenckiego nazywano je po łacinie Luceoriensis w celu odróżnienia od włoskiego biskupstwa luceńskiego. Biskupi łuccy tytułowali się także biskupami brzeskimi. Biskupstwo należało zrazu do metropolii lwowskiej, później - do gnieźnieńskiej. W 1645 r. bp łuski Jan Łosowicz zamienił wieś Porchów na miasto i nazwał je od swego imienia Janowem; stało się ono rezydencją biskupów łuckich. Do trzeciego rozbioru Polski biskupstwo łuckie obejmowało całe ówczesne województwa: wołyńskie, brzesko-litewskie, podlaskie i bracławskie oraz dużą część Rusi. W 1807 r. części diecezji łuckiej leżące na prawym brzegu Wisły zostały przez Piusa VII przyłączone in perpetuum do diecezji lubelskiej, w związku z czym Leśna weszła w skład tej diecezji. Kiedy Pius VII bullą Ex imposita nobis z 30 VI 1818 r. utworzył z części diecezji lubelskiej diecezję podlaską, czyli Janowską, Leśna znalazła się na jej terenie. Rząd rosyjski ukazem carskim z 22 maja 1867 r. skasował diecezję podlaską i przyłączył ją do lubelskiej, co kanonicznie przeprowadził dopiero papież Leon XIII w 1889 r. Benedykt XV w r. 1918 przywrócił diecezję podlaską, czyli Janowską. Pius XI przeniósł stolicę biskupią z Janowa Podlaskiego do Siedlec, a w konstytucji apostolskiej Vixdum Poloniae unitas z 28 X 1925 r. nadającej nowe granice terytorialne diecezjom w Polsce, diecezja podlaska, czyli, Janowską otrzymała nazwę siedleckiej, czyli podlaskiej. Tereny Podlasia w średniowieczu kolonizowali od zachodu Polacy, od wschodu - Rusini, ostatecznie z dominantą polityczną i kulturalną żywiołu polskiego. Jaćwież nie może tu być brana w rachubę; ponieważ jej siedziby były skupione nad główną osią rzeczną Suwalszczyzny: Czarną Hańczą. Na podstawie badań historyczno-lingwistycznych zwrócono uwagę, że Jaćwież nie stanowiła monolitu organizacyjnego, a składała się z szeregu plemion o różnych nazwach. Ptolemeusz z Aleksandrii, geograf z II w. naszej ery, nazwał ich: Sudowie; kraj, który zamieszkiwali, określano z łacińska: Sudowia. Jaćwingowie - to termin ruski. Na drugą połowę XIII w. przyjmuje się stan liczebny Jaćwingów na około 50.000 osób. Na skutek walk z Polakami, Rusinami i Krzyżakami wyginęli prawie doszczętnie. Ci, których oszczędził miecz krzyżacki, zostali przesiedleni w głąb Prus do Sambii w okolice dzisiejszego Pasłęka, inni przedostali się na ziemie sąsiadów; między innymi wódz Skurdo wyprowadził swoich ludzi na Litwę, a Skumand przedostał się na Ruś. Układem melmeńskim z 1422 r. ostatecznie ziemie pojaćwieskie zostały podzielone pomiędzy Zakon i Wielkie Księstwo Litewskie. Teren zajęty obecnie przez kościół leśniański otaczały - na pewno w XVII w. - "Wały Leśniańskie", zamknięte fosą, zespolone z fortyfikacjami murowanymi. Wały te nazywano także "Okopami Krzyżackimi", jak również "Osiedlem Jaćwingowskim". Resztki muru obronnego otaczają po dziś dzień dziedziniec kościelny od strony wschodniej, z zachowanymi śladami szczelinowymi i kluczowymi. Mur ten założony symetrycznie, półkoliście na zewnątrz wygiętą linią muru części środkowej, krótkimi odcinkami prostymi przechodzi w linię esowato wygiętą. Są to nikłe ślady zamku obronnego, który w czasie wojen XVII w. uległ zniszczeniu.

Wizerunki Matki Bożej Leśniańskiej

Koronacja Obrazu MBJ - 18.08.1963

Koronacja 1983 c.d.

300-lecie Zjawień Obrazu MBL: 1683-1983